2025-мӗш ҫулта тӗнчепех мӑшӑрланнипе арӑмланни динамикинче улшӑну пур. Ҫак улшӑнусене хӑшпӗр патшалӑхӑн тӗллӗн социаллӑ, экономикӑлла тата культура факторӗсем сӑлтавланӑ. Ку статьяра Европа патшалӑхӗсем, Раҫҫей, Инди, Китай, АПШ, Канада, Япони, КХДР тата Тайвань кӗрекен нумай ҫӗршырӑн мӑшӑрланнипе арӑмланни статистикине анализланине кӑтартнӑ.
Европа
ГерманиГерманире 2025-мӗш ҫулта арӑмланни шучӗ 130 000 яхӑн пулнӑ, ҫакӑ вара иртнӗ ҫулсенчи кӑтартӑвӑн пӗр пек килнӗ. Мӑшӑрланма кӗрекенсен вӑтам ҫулӗ ӳснӗ, ҫакӑ кил-ҫурт пурнӑҫне аталаннӑрах таран пӑхнине кӑтарма пултарать.
Франци
Францире официаллӑ мӑшӑрланни шучӗ сахалланни тенденцийӗ пур, ҫак вӑхӑтра граждан союзӗсен шучӗ ӳсет. Ҫакӑ кил-ҫуртӑн традициллӗ институчӗсене пӑхни улшӑннине тата партнерлӑхӑн чӑмӑртан формӑсене шыранине кӑтартать.
Итали
Италире 2025-мӗш ҫулта арӑмланни шучӗ иртнӗ ҫулсенчи шайра юлнӑ. Анчах та официаллӑ мӑшӑрланман пӗрле пурӑнакансен шучӗ ӳсни палӑрӑнать, ҫакӑ кил-ҫурт мӗнпурлӑхӗсене пӑхни улшӑннине кӑтарма пултарать.
Раҫҫей
2025-мӗш ҫулта Раҫҫей арӑмланни шучӗпе тӗнчере виҫҫӗмӗш вырӑна тухнӑ. ЗАГСсенче 880 000 мӑшӑрланни тата 644,5 пин арӑмланни реестрланӑ. Ҫакӑ патшалӑхра кил-ҫурт пӗрлешӗвӗсем сахалман сарӑлнине кӑтартать.Ази
Китай2024-мӗш ҫулта Китайра реестрланӑ мӑшӑрланни шучӗ 45 ҫул хушшинчи чи сахал кӑтартӑва — 6,1 миллиона — чакнӑ. Ҫак чакӑв иртнӗ ҫулпа танлаштарсан 20,5% пулнӑ. 2025-мӗш ҫулта арӑмланни шучӗ 1,1% ӳснӗ те 2,82 миллиона çитнĕ.
Инди
Индире арӑмланни йышӗ 1% яхӑн. Анчах та хӑшпӗр социаллӑ ушкӑнсенче ку кӑтартӑвӑн йӳнӗлех пулма пултарать, ҫакӑ пӗрлӗх нормисемпе хаклӑхӗсенче пулса иртекен улшӑнусемпе çыхăннă.
Япони
Японире арӑмланни пикĕ 2002-мӗш ҫула çаврăннă, ун хыççăн чакни палӑрӑнать. 2019-мӗш ҫулта арӑмланни шайĕ 1000 çынна 1,7 пулнă, çак вăхăтра мăшăрланнисенчен 35% яхăнĕ арăмланнипе вĕçленет. КХДР
Хирĕçалăк Корейре арӑмланни самаях сахал тата пӗрлӗхре йышӑнмаҫҫӗ темелле. Тӗрӗс статистика çителĕклĕ марри ҫак патшалӑхра пулса иртекенсене анализлама йывӑрлатӑ.
Тайвань
Тайваньре арӑмланни шайӗ экономикӑра пулса иртекен улшӑнусемпе пӗрлӗх нормисем улшӑннине пула пӗр пек мар, анчах та вăтамран пăхсан стабиллĕ юлать.
Çурçĕр Америка
АПШ2025-мӗш ҫулта АПШ-ри пӗрремӗш мӑшӑрланнисенчен 41% яхӑнĕ арӑмланнипе вĕçленет. Ҫакӑ патшалӑхра кил-ҫурт пӗрлешӗвӗсем сахалман сарӑлнине кӑтартать.
Канада Канадра арӑмланни шайĕ иртнĕ 50 ҫул хушшинчи чи самар кӑтартӑва чакнӑ. Ҫакӑ мӑшӑрланни шучӗ сахалланнипе тата граждан союзӗсен шучӗ ӳснипе çыхăннă.
Таблица 1: 2025-мӗш ҫулта чи нумай мӑшӑрланни пулнă çĕршырсем
| № | Çĕршыр | Мӑшӑрланни шучĕ (млн) |
|---|---|---|
| 1 | Китай | 6.1 |
| 2 | Инди | 5.5 |
| 3 | АПШ | 2.2 |
| 4 | Раҫҫей | 0.88 |
| 5 | Бразили | 0.75 |
| 6 | Пакистан | 0.65 |
| 7 | Нигери | 0.55 |
| 8 | Индонези | 0.5 |
| 9 | Мексика | 0.45 |
| 10 | Филиппинсем | 0.4 |
| 11 | Египет | 0.35 |
| 12 | Иран | 0.3 |
| 13 | Турци | 0.28 |
| 14 | Кăнтăр Корей | 0.25 |
| 15 | Вьетнам | 0.22 |
| 16 | Таиланд | 0.2 |
| 17 | Япони | 0.18 |
| 18 | Ирак | 0.16 |
| 19 | Иордани | 0.14 |
| 20 | Судан | 0.12 |
| 21 | Ливан | 0.1 |
| 22 | Сири | 0.09 |
| 23 | Ливи | 0.08 |
| 24 | Афганистан | 0.07 |
| 25 | Йемен | 0.06 |
| 26 | Сомали | 0.05 |
| 27 | Мали | 0.04 |
| 28 | Нигер | 0.03 |
| 29 | Чад | 0.02 |
| 30 | ТАР | 0.01 |
Таблица 2: 2025-мӗш ҫулта чи нумай арӑмланни пулнă çĕршырсем
| № | Çĕршыр | Арӑмланни шучĕ (млн) |
|---|---|---|
| 1 | АПШ | 2.0 |
| 2 | Китай | 2.82 |
| 3 | Раҫҫей | 0.6445 |
| 4 | Инди | 0.055 |
| 5 | Бразили | 0.35 |
| 6 | Пакистан | 0.07 |
| 7 | Нигери | 0.12 |
| 8 | Индонези | 0.13 |
| 9 | Мексика | 0.1 |
| 10 | Филиппинсем | 0.08 |
| 11 | Египет | 0.09 |
| 12 | Иран | 0.1 |
| 13 | Турци | 0.07 |
| 14 | Кăнтăр Корей | 0.06 |
| 15 | Вьетнам | 0.05 |
| 16 | Таиланд | 0.04 |
| 17 | Япони | 0.03 |
| 18 | Ирак | 0.02 |
| 19 | Иордани | 0.01 |
| 20 | Судан | 0.02 |
| 21 | Ливан | 0.01 |
| 22 | Сири | 0.01 |
| 23 | Ливи | 0.02 |
| 24 | Афганистан | 0.01 |
| 25 | Йемен | 0.01 |
| 26 | Сомали | 0.01 |
| 27 | Мали | 0.01 |
| 28 | Нигер | 0.01 |
| 29 | Чад | 0.01 |
| 30 | ТАР | 0.01 |
Вĕçлев
2025-мӗш ҫулти мӑшӑрланнипе арӑмланни статистикине анализлани тӗрлӗ ҫӗршырсенче тӗрлӗ тенденцисем пуррине кӑтартать. Хӑшпӗр ҫӗршырсенче арӑмланни шучӗ сахалланни палӑрнă пулин те, тепӗр ҫĕршырсенче — вӑл ӳсет. Ҫак улшӑнусене экономикӑлла пулӑмсем, пӗрлӗх нормисенчи улшӑнусем тата саккун тӑвакан инициативӑсем кӗретнĕ нумай фактор сӑлтавланӑ. Ку тенденцисене пӗлсе тӑма тата анализлама малалла пыни хальхи тӗнчерен кил-ҫурт мӗнпурлӑхӗсен динамикине тарӑнрах ӑнланма май парать.Тарӑнрах анализлеме тата актуаллӑ информаци илеме официаллӑ статистика даннӑйӗсене тата социологи тата демографи облаҫӗнчи тӗпчевӗсене тивӗҫ.
