Ничек итеп уйлап табучы кешеләрне Кулибин дип атыйлар? Иван Петрович Кулибин кем булган, ул нинди уйлап табулар ясаган һәм ничек аның исеме халык гениясе һәм техник эшчәнлеген символына әйләнгән, белегез.

Урыс телендә ныклы урнашкан әйтем: «Ул бездә Кулибин!» — дип әйтәләр махсус белемсез генә ясап, төзәтеп, уйлап таба белгән кеше турында. Ләкин нинди кеше булган хакыйкый Кулибин, һәм ничек аның исеме уйлап табучылык символына әйләнгән?

Иван Петрович Кулибин кем булган?

Иван Кулибин (1735-1818) — күренекле урыс механик-үзлекчесе, Түбән Новгородтан чыккан. Ул инженерлык белеме булмаса да, аның техник гений Екатерина II сараенда танылган.

Яшь чагында ул күп функцияле гаҗәеп сәгать төзегән, алар хәзерге заман кешеләрен шундый гаҗәпләндергәннәр ки, Петербургта да аның турында сөйләшә башлаганнар. Императрица аны шәхсән башкалага чакырган, һәм тиздән Кулибин Фәннәр академиясе каршында эшли башлаган.

«Ул инженер түгел — ул тылсымчы!»

— Кулибинның замандашы, академик Эйлер.

Кулибин нәрсә уйлап тапкан?

Аның проектларыннан кайберләре:

• Күп функцияле сәгатьләр — сугулы, тәүлекле һәм кече сәхнәчекләр белән.
• Нева елгасы аша күпер проекты — төяксез беренчел тартымлы төзелеш.
• Үз йөрешеле арба — атсыз транспорт, автомобильнең алгы рәвеше.
• Оптик кораллар, прожекторлар, күтәргеч механизмнар, су насослары һәм хәтта протезлар.

Кулибинның үз йөрешеле арбасы моделе:

Ничек итеп Кулибин исеме уртак исемгә әйләнгән?

Кулибин — халык гениясенең символы. Аның уйлап табулары техник яктан катлаулы гына түгел, ә практик та булган, ә менә ул аларны «тезенә куеп», лабораторияләр һәм чертеж бюролары булмыйча, ясаган.

Вакыт узу белән «Кулибин» сүзе болай кулланыла башлаган: алтын куллы кеше, үзлекле уйлап табучы. Бу мәгънәдә ул бүген дә сөйләм телендә һәм мәдәнияттә яши.

«Урыс кешесе, кирәк булса, кул астындагы әйберләрдән дә телевизор төзи. Кулибин!»

— радио-һоббичылар форумыннан алынган сүзләр.

Мирас

Бүген Кулибин исемен урамнар, мәктәпләр, техникумнар һәм хәтта инженерлык премияләре йөртә. Түбән Новгородта Иван Петровичка һәйкәл куелган, һәм аның фигурасы техника һәм фән белән кызыксынучылар өчен илһамлы үрнәк булып кала.

Түбән Новгородта Кулибин һәйкәле:

Йомгаклау

Иван Петрович Кулибин — исемнән дә артык. Ул — инженерлык акылы, эшчәнлек һәм белемгә омтылыш символы. һәм берәү дә кул белән яңа нәрсә уйлап тапкан саен, аның эшләрендә Кулибин рухы яши.

Файдалы сылтамалар:
Кулибин, Иван Петрович. Википедия.